Voedingscentrum.nl maakt gebruik van cookies. Waarom? Lees onze uitleg.
Menu
Zoek
A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W Y Z
Encyclopedie A-Z

Hormonen

Hormonen zijn stoffen die dieren en mensen aanmaken om allerlei functies te regelen. Van nature komen ze ook voor in voedingsmiddelen die van een dier afkomen, zoals vlees, eieren en melk. 

Buiten de Europese Unie kunnen extra hormonen toegediend worden aan dieren in de veehouderij. Dit wordt gedaan om de opbrengst van vlees en melk te verhogen. 

In de EU is het toedienen van hormonen uit voorzorg verboden, vanwege mogelijke gezondheidsrisico’s. Met hormonen geproduceerde voedingsmiddelen mogen ook niet in de EU worden ingevoerd en verkocht. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) ziet hier op toe.

Omschrijving

Hormonen zijn stoffen die dieren en mensen aanmaken om allerlei functies te regelen. Zo zijn er hormonen die zorgen dat een dier of mens goed groeit. Van nature komen hormonen dan ook voor in voedingsmiddelen die van een dier afkomen, zoals vlees, eieren en melk.

Door vee kunstmatige of natuurlijke hormonen toe te dienen, kan de productie van vlees en melk worden vergroot. 

Gezondheidseffecten

De hormonen die van nature voorkomen in dierlijke producten hebben geen effecten op de gezondheid.

Alleen een teveel van hormonen kan schadelijk zijn voor de hormoonhuishouding, de ontwikkeling van het lichaam en de weerstand. Van veel hormonen is niet voldoende onderzocht wat de negatieve gevolgen voor de gezondheid zijn.

Veiligheid

Mogelijk brengt het eten van dierlijke producten met extra hormonen gezondheidsrisico’s met zich mee. In Europa is het toevoegen van hormonen daarom verboden, zo kan je er niet te veel van binnen krijgen.

Verbod op hormoongebruik in de Europese Unie

Vanwege mogelijke gezondheidsrisico’s is in de hele Europese Unie (EU) hormoongebruik in de veehouderij verboden. Met hormonen geproduceerde voedingsmiddelen mogen ook niet in de EU worden ingevoerd en verkocht. In Nederland ziet de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) hier op toe.

Alleen in speciale gevallen kan het toegestaan zijn om hormonen toe te dienen. Bijvoorbeeld bij vruchtbaarheidsproblemen van koeien. Hier zijn strenge regels voor.

Hormoongebruik in andere delen van de wereld

In de Verenigde Staten (VS) en andere delen van de wereld is hormoongebruik voor een grotere vlees- en melkopbrengst wel toegestaan. Er mogen 6 kunstmatig geproduceerde hormonen buiten de EU worden gebruikt. Dit zijn: 17 ß-oestradiol, progesteron, testosteron, zeranol, trenbolone en melengestrol acetaat. 

Het gebruik van deze specifieke hormonen wordt in ander delen van de wereld toegestaan omdat er volgens nationale en internationale organisaties zoals de Amerikaanse FDA en de wereldgezondheidsraad (WHO) bij een normaal dagelijks gebruik van vlees, melk en eieren geen effecten zijn op de gezondheid. De eventuele hormoonresten in het vlees en de melk worden na consumptie snel afgebroken in het lichaam. Maar over de veiligheid lopen nog discussies. De EU verbiedt daarom uit voorzorg het gebruik van deze hormonen.

Controle

Vlees, vis, eieren en melk worden steekproefsgewijs gecontroleerd op de aanwezigheid van toegevoegde hormonen en de aanwezigheid van verboden stoffen. In Nederland wordt dit zogenoemde Nationaal Plan Residuen door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) uitgevoerd. Ook controleert de NVWA het illegaal gebruik van hormonen bij bedrijven die ze ervan verdenken hormonen aan hun dieren te geven.