Wat is het South Beach-dieet?
Arthur Agatston is de Amerikaanse cardioloog die het South Beach-dieet heeft bedacht. Volgens hem is het in feite geen dieet, maar een manier van leven die ervoor zorgt dat mensen hun overtollig gewicht blijvend kwijtraken.
De menu’s van het dieet bevatten weinig verzadigd vet en relatief veel eiwitten en ‘goede’ koolhydraten (met een lage glycemische index), zoals in groente, volkoren graanproducten en fruit. De glycemische index (GI) is een maat voor de snelheid waarmee het bloedsuikergehalte stijgt na het eten van koolhydraten.
Het South Beach-dieet bestaat uit 3 fasen.
Fase 1: ontwennen
De eerste fase bestaat uit 2 weken waarin iemand 3,5 tot 6 kilo afvalt. Deze fase is bedoeld om te ontwennen. Er moet als het ware worden afgekickt van voedingsmiddelen met veel zogenoemde geraffineerde koolhydraten waarvan iemand dik zou zijn geworden, zoals wit brood, snoep en koek.
Deze fase brengt ook het proces van afvallen op gang. In deze eerste 2 weken mag uitsluitend mager vlees, magere vis, groente en een beperkte hoeveelheid magere kaas worden gegeten. Daarnaast mag maximaal 250 milliliter magere melk per dag worden gedronken. Voor bakken en braden wordt uitsluitend olie geadviseerd.
Fase 2: geleidelijk afvallen
De tweede fase duurt net zolang tot iemands streefgewicht is bereikt. Het tempo van afvallen ligt op 0,5 tot 1 kilo per week. In deze fase mogen aan het voedingspatroon van fase 1 geleidelijk meer ‘goede koolhydraten’ worden toegevoegd: fruit en volkoren graanproducten. Wie in deze fase toch aankomt, wordt aangeraden om weer enkele dagen fase 1 te volgen.
Fase 3: gewichtsbehoud
De derde fase is die van gewichtsbehoud. In principe mag alles weer worden gegeten en gedronken. Er worden 3 maaltijden per dag geadviseerd, die zodanig moeten verzadigen dat er geen behoefte is aan tussendoortjes. Voor die 3 maaltijden worden vooral magere dierlijke producten, groente, fruit en volkorenproducten geadviseerd. Wie in deze fase toch aankomt, wordt aangeraden om weer enkele dagen fase 1 te volgen.
Verzadiging
Mensen die het South Beach-dieet volgen, zeggen geen honger te hebben. Dit lijkt te verklaren door het hoge eiwitgehalte in de voeding, zeker in fase 1 en 2. Eiwitten geven een goede verzadiging.
Wat doet het South Beach-dieet voor je gezondheid?
Er zijn geen langetermijnstudies gedaan naar het South Beach-dieet. De snelle gewichtsafname in de eerste fase wordt voor een groot deel veroorzaakt door vochtverlies. Door de lage hoeveelheid calorieën van de voeding worden de glycogeenvoorraden (koolhydraatvoorraden) in het lichaam verbruikt. Dit gaat gepaard met veel vochtverlies, waardoor gewichtsverlies ontstaat.
Weinig verzadigd vet
Positief aan het dieet is de hoeveelheid groente, fruit, mager vlees en vis. Door de voorgeschreven magere dierlijke producten en door olie als bereidingsvet zal het gehalte aan verzadigd vet niet erg hoog zijn. Positief aan specifiek de derde fase zijn de 3 hoofdmaaltijden met een hoge verzadigingswaarde. In combinatie met het advies om de maaltijden zorgvuldig te plannen, zijn dit goede uitgangspunten voor gewichtsbehoud. Het is dan wel belangrijk dat deze derde fase langere tijd wordt volgehouden.
Vezels en vitamine A
Er lijken geen grote nadelen te verwachten van het South Beach-dieet. De beperkte hoeveelheid vezels en vitamine A is wat minder positief. Als iemand in de derde fase onvoldoende volkorenproducten gebruikt, kan dit leiden tot een tekort aan vezels. Dit ondanks het juist ruime gebruik van vezelrijke groenten. Vezels zijn onder andere belangrijk voor een goede darmwerking.
Verder kan een tekort aan vitamine A (retinol) ontstaan. Dat kan leiden tot nachtblindheid of huidafwijkingen, zoals een droge en schilferige huid. In magere producten en olie zit weinig vitamine A. Het is de vraag of dit voldoende wordt gecompenseerd door de ruime hoeveelheden groente. Het lichaam zet namelijk caroteen uit groente om in vitamine A.
Verminderde nierfunctie
Voor mensen met een verminderde nierfunctie kan het schadelijk zijn om te veel eiwitten binnen te krijgen. Het South Beach-dieet is rijk aan eiwitten. Het eiwitgehalte zal in elk geval rond de door de Gezondheidsraad gestelde aanvaardbare bovengrens van inname liggen.