Voedingscentrum.nl maakt gebruik van cookies. Waarom? Lees onze uitleg.
Menu
Zoek
Apps en tools
!

Schijf van Vijf krijgt doorontwikkeling

Tot half april verwerken we nieuwe wetenschappelijke inzichten over gezond, duurzaam en veilig eten. Tot die tijd blijft de Schijf van Vijf gewoon bruikbaar. Lees meer

Nieuwe richtlijnen eiwitbronnen Gezondheidsraad: wat betekent dit voor de Schijf van Vijf?

4 december 2025

De Gezondheidsraad heeft een deel van de Richtlijnen goede voeding herzien: er zijn nieuwe aanbevelingen voor eiwitbronnen als peulvruchten en vlees. Het Voedingscentrum gebruikt deze richtlijnen in de Schijf van Vijf.

Naast de Richtlijnen goede voeding verwerken we in de Schijf van Vijf meer informatie, zoals de voedingsnormen en randvoorwaarden voor duurzaamheid en voedselveiligheid. Daarmee maken we kaders voor iedereen in Nederland en de vele verschillende eetvoorkeuren, van vlees tot vegetarisch en meer.

In april 2026 komen we met een doorontwikkelde Schijf van Vijf. Daarin komen alle nieuwe wetenschappelijke inzichten samen tot een gezond, duurzaam en veilig eetpatroon waarmee je alle benodigde voedingsstoffen en energie binnenkrijgt.

Wat verandert er aan de richtlijnen van de Gezondheidsraad?

In de nieuwe aanbevelingen van de Gezondheidsraad vallen ons vooral 2 veranderingen op:
  • Van de richtlijn 'eet elke week peulvruchten' gaat het naar: 'eet elke week 250 gram peulvruchten'.
  • Van 'beperk rood en bewerkt vlees' gaat het naar: 'eet niet meer dan 200 gram rood vlees per week' en 'zo min mogelijk bewerkt vlees'.

Over het algemeen legt de Gezondheidsraad in de nieuwe richtlijnen de nadruk op meer plantaardig eten, voor de gezondheid van mens en planeet. Richtlijnen over andere productgroepen, zoals graanproducten, groente en fruit, volgen later. Zo nodig zullen we deze richtlijnen verwerken in de Schijf van Vijf.

Wat betekent dit voor de Schijf van Vijf?

De Schijf van Vijf blijft jouw gids voor gezond, duurzaam en veilig eten. Op dit moment biedt de Schijf van Vijf al ruimte om veel plantaardig te eten. De nieuwe aanbevelingen van de Gezondheidsraad gaan we in de Schijf van Vijf verwerken, dat gebeurt binnen de doorontwikkeling die nu gaande is.

We vinden het belangrijk om duurzaamheid en voedselveiligheid nog integraler mee te nemen in de Schijf van Vijf. Er is nu meer wetenschappelijke data dan ooit beschikbaar op deze gebieden. Dat wij, in samenwerking met het RIVM, gezondheid, duurzaamheid en voedselveiligheid zo verregaand combineren, is uniek in de wereld.

Wat zeker is: de Schijf van Vijf blijft herkenbaar met vijf vakken. Straks laten we wel nog beter zien wat alle mogelijkheden zijn om te eten met de Schijf van Vijf. Dat maakt het makkelijker om keuzes te maken die passen bij jouw manier van leven.

We hebben tot april 2026 nodig om alle nieuwe inzichten zorgvuldig te verwerken. Zo houden we de Schijf van Vijf actueel. In de afbeelding hieronder zie je hoe het hele proces eruitziet. Of klik onder de afbeelding op 'Zo komt de Schijf van Vijf tot stand - proces in tekst'

Het proces tot onze doorontwikkelde Schijf van Vijf die april 2026 uitkomt bestaat uit 2 delen: 

  1. Input verzamelen rondom gezond, veilig en duurzaam eten.
  2. Alle input in een rekenmodel stoppen en de uitkomsten vertalen naar concrete adviezen.

1. Gebruikte input

Gezondheid:

  • Richtlijnen Goede voeding (Gezondheidsraad): wetenschappelijk onderbouwde aanbevelingen voor een gezond, veilig en duurzaam voedingspatroon ter preventie van chronische ziekten. Inclusief de publicatie van 4 december 2025: eiwitbronnen en voedingspatronen.
  • Voedingsnormen en energiebehoefte (Gezondheidsraad): voldoende energie en voedingsstoffen om gezond te blijven. 

Duurzaamheid (nieuw voor 2026):

  • Randvoorwaarden duurzaamheid (Voedingscentrum): op onder andere broeikasgasuitstoot en waterverbruik.
  • Database milieubelasting voedingsmiddelen (RIVM).

Voedselveiligheid (nieuw voor 2026):

  • Randvoorwaarden voedselveiligheid (Voedingscentrum): voor 6 contaminanten, zoals PFAS en acrylamide, en cafeïne.
  • Database contaminanten (RIVM).

Overig: 

  • Nederlands Voedingsstoffenbestand (RIVM): samenstelling voedingsmiddelen.
  • Voedselconsumptiepeiling (RIVM): inzicht in hoe er in Nederland gegeten wordt.
  • Raadplegen experts: ophalen input en toetsen van de adviezen.

2. Rekenmodel en vertaling naar concrete adviezen

  • Rekenmodel (RIVM): de best passende combinatie van hoeveelheden voedingsmiddelen voor een gezond, duurzaam en veilig eetpatroon.
  • Vertaling naar concrete adviezen (Voedingscentrum): vertaling naar logische porties en adviezen voor doelgroepen en eetvoorkeuren.

Doorontwikkelde Schijf van Vijf

  • Kaders voor dagelijkse eetpatronen voor verschillende eetvoorkeuren
  • Met Schijf van Vijf-productgroep criteria en dagelijks aanbevolen hoeveelheden voor verschillende doelgroepen
sluiten

Waarom is verandering nodig én lastig?

De Schijf van Vijf is al sinds 1953 een betrouwbare gids, die meebeweegt in een veranderende wereld. En de veranderingen gaan snel. Er is veel meer welvaart, maar dat heeft ook een andere kant. Zo hebben we te maken met klimaatverandering, zorgen over schadelijke stoffen in voedsel, desinformatie en een eetomgeving die steeds ongezonder wordt. Het heeft allemaal met elkaar te maken. De gevolgen zijn duidelijk: een groeiende groep mensen met chronische ziekten en een planeet die onder druk staat.

Ook al zijn de praktijk en onze gewoonten weerbarstig, door met ons allen anders te gaan eten kunnen we voor positieve veranderingen zorgen. We vinden dat de verantwoordelijkheid niet alleen op jouw schouders mag liggen. Daarom helpt de Schijf van Vijf ook aanbieders en producenten om stappen te zetten voor de gezondheid van mens en planeet.

Meer informatie over de doorontwikkeling voor pers en professionals

Ben je journalist en wil je meer weten of heb je vragen? Bel 070-3068883 of mail naar media@voedingscentrum.nl.

 

sluiten

Wat zeker is: de Schijf van Vijf blijft in elk geval herkenbaar met vijf vakken. Onze hoofdadviezen zijn actueel en blijven dat ook. In deze Schijf van Vijf-poster vind je alle hoofdadviezen.

Onze huidige materialen blijven bruikbaar. Voor veel mensen is het bijvoorbeeld al een mooie stap als het lukt om maximaal 300 gram rood vlees te eten of één keer per week peulvruchten, zoals ons huidige Schijf van Vijf-advies is. De hoeveelheden die we adviseren veranderen mogelijk, maar de stappen die mensen kunnen zetten richting een gezond en duurzaam eetpatroon blijven dezelfde. Net als jouw begeleiding bij het zetten van die stappen.

Heb je vragen? Vragen kun je altijd mailen naar  professionals@voedingscentrum.nl. En je kunt ons als altijd bellen tijdens het professionals spreekuur: op maandag tussen 13.00 en 17.00 uur en donderdag tussen 10.00 en 13.00 uur. Je kunt dan bellen naar 070 306 88 10.

sluiten