Dr. Ir. Iris Groenenberg
Oud-medewerker: Expert voeding en gezondheid
22 november 2021
Herinner je je deze nog…? Die reclame uit 2004 van Daphne Deckers voor een
bekend lollymerk: "Zomaar wat snoepen? Dat doen we
niet. Bij ons is het…fruit! Daarom vinden ze chupa chups lekker. Dit komt door
de toevoeging van écht vruchtvlees. En…er zit geen vet in."
Een variant daarop was de reclame met een bekende
voetballer, die suiker omdacht van slecht voor de tanden, naar: goed voor je hersenen. Koppie koppie!
Misleidend
De Consumentenbond bestempelde het spotje van Daphne Deckers als
misleidend. En vond dat zij als bekende Nederlander en 'voorbeeldmoeder' zich niet
moest lenen voor zo'n reclame. Het College van Beroep van de Reclame Code
Commissie heeft toen geoordeeld dat het spotje niet meer uitgezonden mocht
worden. In 2004 was ik 20 jaar en zat ik midden in mijn opleiding Voeding & Diëtetiek. En wij vonden dus ook wel wat van die reclames.
Terug naar 2021. Nicolette van Dam lanceert een nieuw snoepje, met…jawel fruit én groente. Dit keer is het voedselwaakhond Foodwatch die aan de bel trekt en het groentesnoepje nomineert voor het Gouden Windei. Een prijs die uitgereikt wordt aan het meest misleidende voedselproduct van het jaar.
Trucs uit de oude doos
Om te kunnen concurreren met het reguliere snoepaanbod is slimme marketing
noodzakelijk. Dus de oude truc om het gezonde imago van groente en fruit te
gebruiken, wordt steeds weer van stal gehaald. Het snoepje van Nicolette van Dam
is niet het enige snoepje dat pretendeert gezond te zijn.
Wie voor het
snoepschap staat ziet tegenwoordig steeds meer producten staan waarop vooral
fruit en groenten worden afgebeeld. Vaak gepaard met kreten als ‘bevat
alleen natuurlijke suikers’ of ‘bevat alleen van nature aanwezige suikers’.
Klinkt gezond(er), maar is het vaak niet. Op het etiket zie je vaak
ingrediënten als: geconcentreerd vruchtensap en dadelstroop. Trap er niet in,
dit is slimme marketing. Het is ook gewoon suiker.
Kinderen
móeten geen groente en fruit eten
Bij kinderen is het standaardantwoord op groente vaak: ‘Hou ik niet van’. Niet
zo gek, want groente is iets wat we moeten eten. En wat we moeten, willen we nu
eenmaal niet.” Van Dam claimt
groente en fruit eten 'fun’ te maken met een snoepje. Ze wil het zo makkelijker maken om groente weer op het bord te krijgen. Maar werkt dat wel?
Vooropgesteld:
kinderen móeten geen groente en fruit eten. Groente en fruit eten is normaal en
gezond. En ook ‘gewone’ groente eten kun je ‘fun’ maken door het in
leuke vormpjes te snijden of leuke prikkertjes te gebruiken. Maar een snoepje
is geen groente en smaakt gewoon naar: jawel een snoepje. Niet naar biet, niet
naar wortel. En dus werkt het contraproductief: snoep kan bijdragen aan de
smaakontwikkeling: de voorkeur voor zoet. En groente smaken niet zoet, dus hoe
gaat dit kinderen leren groente te eten?
Niet
vervangbaar
Het advies voor kinderen van
4-8 jaar oud is om 100-150 gram groente te eten en 1,5 porties fruit. Voor kinderen
van 9-13 jaar 150-200 gram groente en 2 porties fruit. Kun je dat eenvoudig vervangen
door een pil, of een snoepje? Nee, want er zitten veel meer goede dingen aan
groente en fruit eten. Het vult, dus ze vragen niet direct weer om wat te eten.
Het bevat vezels, vitamines en mineralen die zorgen voor de positieve
gezondheidseffecten.
Koppie koppie?
Krijgen mijn kinderen dan geen snoep? Jawel hoor, maar op één vast moment
op de dag en niet te veel. Als ouder zeg
je liever niet de hele dag ‘nee’ tegen je kind. Als kinderen gezond en gevarieerd eten volgens de
Schijf van Vijf kan een snoepje er best bij passen. Liever geef je natuurlijk een gezond tussendoortje zoals fruit of
snackgroenten: eten waar geen reclame voor gemaakt hoeft te worden om het een
gezond imago mee te geven.
Ik waardeer het dat er geprobeerd wordt om kinderen meer groente en fruit
te laten eten. Maar dit soort producten hebben niets te maken met groente en
fruit eten. Wil je je kind meer groente laten eten, zet dan vaker een
bakje snoeptomaatjes of stukjes appel op tafel. Geef het als broodbeleg. Of als
snack wanneer jij aan het koken bent. Koppie koppie!