Sinds mei 2023 is Petra Verhoef directeur bij het Voedingscentrum. Ze vindt het belangrijk om praktische informatie te geven over gezonde, duurzame en veilige voedselkeuzes. Al helemaal in deze tijd vol verhitte maatschappelijke debatten. Ze vertelt op deze pagina meer over haar drijfveren.
![]()
Veranderingen in de maatschappij
Wat ziet Petra als de grootste uitdagingen in deze tijd? Ze noemt de grote hoeveelheid informatie die mensen en organisaties delen over voeding, gezondheid en duurzaamheid. "Zij delen dat vanuit een overtuiging, maar niet iedereen onderbouwt het met feiten. Ik maak me echt zorgen over de invloed van mis- en desinformatie. Dat groeit ook alleen maar door het gebruik van sociale media.”
Daarom is het zo belangrijk dat de Schijf van Vijf betrouwbaar is én blijft. “Daar werken we altijd aan. Ik roep op om de Schijf van Vijf zo veel mogelijk in te zetten voor gezonde én duurzame voedselkeuzes. Om het als inspiratie te zien, en niet als regels die je op de vingers tikken. Gelukkig zie ik dat mensen de Schijf van Vijf volop gebruiken."
Voor het Voedingscentrum ligt er ook de uitdaging om te werken binnen 2 grote veranderingen, geeft Petra aan. "De eerste is de eiwittransitie. Dat houdt in dat het mensen meer plantaardig eiwit gaan eten dan dierlijk eiwit. Daarnaast is er de broodnodige omslag van zorg als mensen al ziek zijn naar preventie. Dus het moet meer gaan over het zoveel als mogelijk voorkomen van ziekten."
De hele samenleving moet aan de slag
“Onderzoeken over volksgezondheid en klimaat laten keer op keer zien dat het niet de goede kant op gaat.” Petra benadrukt dat de verantwoordelijkheid daarvoor zeker niet alleen bij het individu ligt.
"De hele samenleving moet aan de slag. Politieke keuzes hebben invloed op de gezondheid van mensen. De overheid kan doelen stellen. Daarom geven we als Voedingscentrum politici graag suggesties voor maatregelen. Maar uiteraard kunnen ook bedrijven in de hele voedselketen werken aan een gezonder en duurzamer voedselaanbod . Dan heb ik het over alles, van productie tot winkels."
Volgens Petra heeft het Voedingscentrum hierbij ook een grote rol te spelen. "Denk aan handvatten geven om bijvoorbeeld eetomgevingen gezonder en duurzamer te maken. En het gaat ook over het gesprek vormgeven over de positieve stappen die iedere partij kan zetten. Juist door de onafhankelijke, centrale positie van het Voedingscentrum, overzien we het geheel.”
We moeten daarbij wel rekening houden met de verschillen in Nederland, aldus Petra. “Voedingsgewoonten in Nederland zijn divers. Dat zie ik alleen al binnen mijn eigen gezin. Voedingsgewoonten draaien om persoonlijke voorkeuren, culturen, tradities, hoeveel geld je hebt en het voedingsaanbod. Ook zijn er verschillen in de waarde die mensen hechten aan gezondheid en duurzaamheid bij het eten wat ze kiezen. We zijn allemaal uniek en maken onze eigen afwegingen. Mooi is dat eten met de Schijf van Vijf die flexibiliteit biedt."
Grote gezondheidsverschillen aanpakken
Binnen haar inzet voor de gezondheid van mens en planeet, ziet Petra dat er te grote gezondheidsverschillen zijn in Nederland. “Ik heb in de lokale politiek van dichtbij gezien wat leven in armoede voor mensen betekent. Ik zag wat voor een invloed het had op hun mogelijkheden om genoeg, gezond en duurzaam te kunnen eten en te bewegen."
Armoede aanpakken is een politiek thema. Volgens Petra is het cruciaal om een focus op kinderen te leggen, om zo het tij te keren. "We moeten zorgen voor een gezonde (eet)omgeving voor kinderen, waaronder een gezonde lunch op school. Daarnaast is vers, betaalbaar voedsel in de wijken waar dat nu ontbreekt nodig. Ook moet onze voorlichting aansluiten bij de stappen die mensen in staat zijn om te maken. Daarom moeten we het samen met hen ontwikkelen.”
Trots op het Voedingscentrum
Petra ziet een groot verantwoordelijkheidsgevoel bij het Voedingscentrum. “We hebben een enorme schat aan kennis over gedragsverandering en gezonde, duurzame en veilige voeding. Het enthousiasme om onze kennis en kunde te delen, laat zien dat we ons verantwoordelijk voelen,”
Ze benadrukt dat altijd de inwoners van Nederland centraal staan. “Wij werken aan hún belangen. Het gaat over gezond kunnen leven op een gezonde planeet, door een gezond en duurzaam voedingspatroon. Over goed geïnformeerd zijn over voedselveiligheid.”
Wat hebben mensen in Nederland van het Voedingscentrum nodig? “Dat is een vraag die mijn collega’s en ik onszelf altijd stellen. Welke informatie en adviezen krijgen ze allemaal te horen? Welke zorgen hebben ze? We gaan in gesprek met mensen om ervaringen, vragen en ook frustraties op te halen. Zo proberen we iedereen zo goed mogelijk te begrijpen en aan te sluiten bij wat zij belangrijk vinden. We bieden hiervoor betrouwbare, begrijpelijke informatie, adviezen en middelen. En daar ben ik trots op."
![]()
Van ondervoeding naar overvoeding
Dat genoeg en gezond eten niet voor iedereen vanzelfsprekend is, was voor Petra ooit een reden om in Wageningen te gaan studeren.
"Als jong meisje maakten de beelden van hongersnoden in Afrika grote indruk op mij. Daar wilde ik later wat aan doen.” Tijdens haar studie Voeding van de Mens vroeg ze zich af: Waarom eten mensen wat ze eten? En waarom heerst er in bepaalde gebieden ondervoeding? Dat bracht haar naar Mexico voor een stage.
Terug in Nederland was het contrast met de ondervoeding die ze in Mexico had gezien groot. “Daar waren grote problemen door karige, eenzijdige voeding. Terwijl in Nederland de gevolgen van te veel eten volop in de aandacht stond. Daarom besloot ik promotieonderzoek te doen naar voeding en hart- en vaatziekten.”
Een carrière vol voeding
In haar werk bleef ze met deze thema’s bezig. “Gezond leven voor iedereen vanzelfsprekend maken, dat nam in mijn loopbaan een centrale plek in. In de loop van de tijd vielen er steeds meer puzzelstukjes op zijn plek. Ik begon bij wetenschappelijk onderzoek naar de mogelijkheid om welvaartsziekten te laten afnemen. Daarna keek ik naar de rol die bedrijven daarvoor op zich kunnen nemen.
Ze heeft 8 jaar gewerkt als projectleider bij het Top Institute Food & Nutrition. Daar leidde ze bijvoorbeeld onderzoek naar het voorkomen van hart- en vaatziekten. Vervolgens werkte ze zo’n 12 jaar bij de onderzoeksafdeling Voeding en Gezondheid van Unilever. Daar keek ze onder andere naar hoe je producten gezonder kan maken in samenstelling en functie.
Haar pad ging verder bij het Rathenau Instituut in Den Haag. Hier was ze 5 jaar Themacoördinator Technologie voor gezondheid en zorg. "Mijn team en ik onderzochten hoe systemen van zorg en voedselproductie kunnen veranderen. Hoe kunnen we stappen zetten van zorg naar preventie? Hoe komen we tot een duurzamer voedselsysteem? En hoe helpen technologie en nieuwe maatschappelijke initiatieven daarbij? Het mooie is: het Voedingscentrum vervult in mijn ogen een spilfunctie in die dynamiek. Als voorlichtingsorganisatie, kennispartner en samenwerkingspartij, op het gebied van gezondheid, duurzaamheid en veiligheid."