Dagkeuzes en weekkeuzes in recepten

In onze recepten gebruiken we ook weleens producten buiten de Schijf van Vijf. Want als je gezond eet volgens de Schijf van Vijf, is er ook ruimte voor wat ongezondere producten. We laten zien wat buiten de Schijf van Vijf staat met de begrippen dagkeuzes en weekkeuzes.

Wat betekenen deze begrippen? Waarom gebruiken we dagkeuzes en weekkeuzes? En hoe ga je er mee om?

Dagkeuzes in recepten

Wat is een dagkeuze?

Een dagkeuze is iets kleins buiten de Schijf van Vijf. Voorbeelden van dagkeuzes zijn: een eetlepel honing, 5 zwarte olijven of een theelepel mosterd.

Een dagkeuze bevat niet te veel calorieën, verzadigd vet en zout per portie. Een portie van een product is een dagkeuze als het maximaal 75 kcal, 1,7 gram verzadigd vet en 0,5 gram zout bevat.

In een gezonde voeding passen 3 tot 5 dagkeuzes. Grote eters kunnen elke dag maximaal 5 porties erbij nemen. Minder grote eters gaan uit van maximaal 3 tot 4 porties per dag. Kinderen tot 8 jaar hebben minder ruimte voor dagkeuzes.

Waarom gebruiken wij dagkeuzes in onze recepten?

Er is dus elke dag ruimte voor dagkeuzes. Wij willen in onze recepten laten zien hoe je dit toepast. Een dagkeuze gebruiken we in onze recepten bijvoorbeeld als extra smaakmaker.

In dit gerecht zitten zwarte olijven als dagkeuze

Hoeveel dagkeuzes gebruiken wij?

• Bij warme maaltijden (hoofdgerechten) gebruiken we maximaal 2 dagkeuzes
• Bij broodjes, ontbijt, lunch, voorgerechten en toetjes gebruiken we maximaal 1 dagkeuze

Heel soms gebruiken we 3 of 4 dagkeuzes, maar in kleinere hoeveelheden. Dus in plaats van 2 hele dagkeuzes kiezen we dan voor 2 halve dagkeuzes. Bijvoorbeeld 3 zwarte olijven in plaats van 5 + een theelepel honing in plaats van een eetlepel. In totaal kun je dat dus optellen tot 1 dagkeuze. Op die manier komen onze recepten nooit boven de bovenstaande maxima uit.

Of een gerecht als geheel in de Schijf van Vijf staat, wordt bepaald door de maaltijdcriteria.

Hoe gebruik je dagkeuzes?

Maak je bijvoorbeeld een hoofdgerecht met 2 dagkeuzes? Dan heb je de rest van de dag nog ruimte voor 1 tot 3 dagkeuzes erbij. Denk aan een koekje voor bij de thee, een waterijsje en jam op brood.

Weekkeuzes in recepten

Wat is een weekkeuze?

Een weekkeuze is wat grotere keuze buiten de Schijf van Vijf. Voorbeelden van weekkeuzes zijn: een stuk rookworst, een portie slagroom of een stuk taart.

In een gezonde voeding passen elke week 3 van deze keuzes. Kinderen jonger dan 4 jaar hebben geen ruimte voor weekkeuzes. Ook voor 4- tot 8-jarigen zit in een weekkeuze vaak erg veel calorieën.

Waarom gebruiken wij weekkeuzes in onze recepten?

We willen laten zien dat ook weekkeuzes passen in een gezond eetpatroon. Als je het maar niet te vaak neemt. Soms gebruiken we bijvoorbeeld een vleessoort dat een weekkeuze is, zoals rookworst.

Met weekkeuzes komt daarbij dat porties uitmaken: hou het liever klein. In onze recepten kunnen we laten zien wat een kleine portie is.

1 stukje van deze bosvruchtentaart is een weekkeuze

Hoeveel weekkeuzes gebruiken wij?

We gebruiken niet veel weekkeuzes. In bakrecepten komt dit het meeste voor. We zien dan gelijk het hele gerecht als 1 weekkeuze. Bij de ingrediënten kunnen één of meerdere weekkeuzes zitten, bijvoorbeeld witte bloem en suiker.

De recepten met weekkeuzes bevatten over het algemeen meer vezels of minder calorieën, zout, verzadigd vet of suiker dan vergelijkbare recepten die je ergens anders vindt. Wij doen bijvoorbeeld zachte margarine en halfvolle yoghurt in onze cakejes in plaats van roomboter en vervangen een deel van de bloem door havermout of volkorenmeel.

Hoe gebruik je weekkeuzes?

Van een weekkeuze-gerecht, raden we aan om altijd de portie voor 1 persoon te eten. Geven wij aan dat het recept voor 20 stuks is? Dan zien we 1 stuk als een weekkeuze.

Daarnaast kun je er dan rekening mee houden dat je voor de rest van de week nog ruimte hebt voor 2 andere weekkeuzes. Denk aan een glas frisdrank en een schaaltje chips.

Is het een Schijf van Vijf-product, dagkeuze of weekkeuze?

Bekijk dit per product in de tool 'Wat staat er in de Schijf?'