Welke groepen lopen meer risico bij voedselinfecties?
Dit zijn zwangeren, baby’s en jonge kinderen t/m 4 jaar en ouderen. Ook mensen met een verminderde weerstand door bijvoorbeeld ziekte of het
gebruik van medicijnen zijn extra gevoelig voor voedselinfecties. Voor
al deze kwetsbare groepen zijn de hygiënemaatregelen extra belangrijk.
Wat kun je beter niet eten als je tot een risicogroep behoort?
- Rauwe
dierlijke producten. Ook sommige vleeswaren zijn rauw, zoals filet
americain of ossenworst. Vlees, kip, vis, schaal- en schelpdieren en
eieren die goed verhit of doorbakken zijn kunnen wel veilig gegeten
worden.
- Zachte rauwmelkse kazen en rauwe melk. Of er rauwe melk in zit staat op het etiket. In het Frans is dat 'au lait cru'. Melk uit de winkel is gepasteuriseerd of gesteriliseerd en dus veilig.
- Gekoelde gerookte vis, zoals gerookte zalm of paling.
- Rauwe kiemgroente zoals taugé.
Je kunt deze producten wel eten als je ze verhit, in bijvoorbeeld een gerecht.
Voor zwangeren gelden overigens aanvullende adviezen.
Hoe kun je gekoelde producten het beste bewaren?
Bewaar gekoelde producten in de koelkast bij 4 °C en niet te lang. De bacterie listeria kan zelfs in een koele, vochtige omgeving groeien, zoals de koelkast. Wel geldt: hoe kouder, hoe minder snel listeria zich vermenigvuldigt.
Hoe eerder producten die gekoeld bewaard moeten worden opgegeten worden, hoe kleiner de kans op besmetting. Voor onder meer vleeswaren, gekoelde paté, salades en kant-en-klaarmaaltijden geldt: bewaar ze niet te lang. Eet deze producten uiterlijk op de
houdbaarheidsdatum op. Kijk in de
Bewaarwijzer hoe lang je een product kunt bewaren.
Wat is belangrijk bij het lezen van het etiket?
Op het etiket staat informatie over hoe je het product het
beste kunt gebruiken, bewaren en bereiden. Op sommige gekoelde producten staat
de term ‘verpakt onder beschermende omstandigheden’. Deze producten kun je
beter binnen 2 dagen na openen opeten. Hier kan na openen namelijk de listeria
bacterie gaan groeien.
Extra informatie per risicogroep
Waarom moet je bij baby’s en kleine kinderen extra voorzichtig zijn in het voorkomen van een voedselinfectie?
Baby’s en kleine kinderen hebben nog niet zo’n goede
afweer als volwassenen. Zij lopen meer risico om ziek te worden van besmet
voedsel. Hygiëne is dus heel belangrijk. Ook omdat een baby zelf voor een
verhoogde kans op besmetting in het huishouden zorgt. Dit komt door de luiers,
spuugdoekjes en het spugen.
Was daarom regelmatig je handen, zeker na het
verschonen van de baby en voor het voeden. En zorg voor schone spullen en een
schone omgeving.
Geef baby’s tot 1 jaar geen honing. Dit kan een
schadelijke bacterie bevatten.
Heeft jouw huis loden leidingen? Gebruik dan flessenwater in plaats van kraanwater voor het maken van flesvoeding, drinken of voedsel wat water opneemt bij het koken, zoals rijst, couscous of pasta. Heb je nieuwe leidingen of kranen, bijvoorbeeld in een nieuwbouwhuis? Laat dan de eerste 3 maanden de kraan 2 minuten stromen voordat je het water ’s ochtends gebruikt. Bekijk de adviezen over kraanwater.
Lees meer over wat je kleine kinderen kunt geven.
Waarom moeten zwangeren extra voorzichtig zijn in het voorkomen van een voedselinfectie?
Wanneer je zwanger bent, zijn er meer voedingsmiddelen die je beter kunt mijden. Dat is goed voor jezelf, maar ook voor je ongeboren kind. De listeria-bacterie en de parasiet Toxoplasma gondii zijn extra gevaarlijk als je zwanger bent, omdat deze een miskraam kunnen veroorzaken.
Lees meer over welke voedingsmiddelen je beter kunt mijden.
Heb je loden leidingen in huis? Of woon je in een huis met nieuwe leidingen of nieuwe kranen? Dan gelden er adviezen voor het gebruik van kraanwater. Bekijk deze adviezen.
Waarom moeten ouderen extra voorzichtig zijn in het voorkomen van een voedselinfectie?
Ook ouderen lopen vlugger
een voedselinfectie op. Bijvoorbeeld omdat hun weerstand minder wordt als ze ouder
worden. Dit komt onder andere doordat de productie van maagzuur verandert,
waardoor er minder bacteriën in de maag worden gedood. Hierdoor komen meer
bacteriën in de darmen terecht en is de kans op een voedselinfectie groter. Ook komt ondervoeding bij ouderen vaker voor waardoor de weerstand afneemt. Daarnaast zijn ouderen soms niet zo goed op de hoogte van het veilig bereiden en opwarmen.
Waarom moeten zieken of patiënten extra voorzichtig zijn in het voorkomen van een voedselinfectie?
Bepaalde ziekten, behandelingen en medicijnen kunnen
ervoor zorgen dat je gevoeliger bent voor een voedselinfectie. Dit geldt vooral
voor mensen die een orgaantransplantatie hebben ondergaan. Of die behandeld
worden voor kanker, hiv/aids, of lever- en nieraandoeningen. Ook chronische ziekten,
zoals diabetes, reuma, multiple sclerosis (MS) en de ziekte van Crohn zorgen
voor een verminderde weerstand.
Ziekte zelf kan de weerstand verminderen en sommige medicijnen doen dat dus
ook. Zoals bepaalde medicijnen die ingrijpen op het afweersysteem, de nieren of
de maag. Bijvoorbeeld maagzuurremmers, immunosuppressiva en antibiotica kunnen
ervoor zorgen dat je gevoeliger bent voor een voedselinfectie.