Voedingscentrum.nl maakt gebruik van cookies. Waarom? Lees onze uitleg.
Menu
Zoek
A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W Y Z
Encyclopedie A-Z

Roomboter

Roomboter, kortweg boter, is een smeerbaar vet gemaakt van melk. Roomboter staat niet de Schijf van Vijf omdat er veel verzadigd vet inzit.

Roomboter bevat vitamine A, D en E en heeft een vetgehalte van tussen de 80 en 90%. Het bevat vooral verzadigd vet. Dit vet staat erom bekend niet goed te zijn voor de gezondheid. 

Er is veel melk nodig voor het maken van roomboter. Daarom is de milieubelasting hoog. 

Omschrijving

Roomboter is een smeerbaar vet dat grotendeels bestaat uit afgeroomd melkvet, dus room, en een beetje water. Soms staat er grasboter op de verpakking. Grasboter is gemaakt van melk uit de periode dat de koeien in de wei lopen en vers gras eten.

Roomboter staat niet in de Schijf van Vijf omdat er veel verzadigd vet inzit.

Herkomst

Roomboter komt meestal uit Nederland. Bijna alle Nederlandse boter gaat naar het buitenland, vooral naar België, Frankrijk en Duitsland. 

Gezondheidseffecten

Roomboter bevat vitamine A, D en E. Roomboter heeft een vetgehalte van tussen de 80 en 90%. Er bestaat ook halfvolle boter met een vetgehalte van 40%. 

Verzadigd vet

Roomboter bevat vooral verzadigd vet en heel weinig onverzadigd vet. Het vervangen van verzadigd vet door onverzadigd vet verlaagt het LDL-cholesterol van het bloed. Een te hoog LDL-cholesterol staat erom bekend niet goed te zijn voor de bloedvaten. Lees meer over de gezondheidseffecten van vetten.

Voedingsadvies

Het advies is om producten met veel verzadigd vet zoveel mogelijk te vervangen door producten met veel onverzadigd vet, zodat het grootste gedeelte van de vetinname uit onverzadigd vet bestaat. Daarmee daalt de kans op hart- en vaatziekten aanzienlijk. Dit kan bijvoorbeeld door roomboter te vervangen door halvarine, zachte en vloeibare margarine of oliën. 

Het advies is daarom roomboter bij uitzondering te eten. Roomboter bevat ook veel minder vitamine D dan halvarine en margarine. Mensen die toch roomboter dagelijks gebruiken als broodsmeersel moeten erop letten dat ze voldoende vitamine D en minder verzadigd vet binnenkrijgen uit andere producten. 

Lees meer over het voedingsadvies bij vetten.

Bewaren

Roomboter is na openen nog 1 maand houdbaar in de koelkast. Kijk op het etiket voor de uiterste houdbaarheidsdatum. Het kan langer in de vriezer bewaard worden. 

Etiket

Eisen ten aanzien van etikettering zijn vastgelegd in de Warenwet etikettering.  

Boter is altijd gemaakt van melk. Halvarine en margarine niet en mag daarom dus ook geen boter heten. Roomboter wordt gezouten en ongezouten verkocht.

Kijk naar het online etiket voor meer uitleg over de verschillende onderdelen van het etiket.

Duurzaamheidsaspecten

Voor iedere kilo boter is ongeveer 25 liter melk nodig. De milieudruk van roomboter is fors hoger dan van halvarine. De klimaatbelasting is zo’n 5 keer hoger, energiegebruik 6 keer en landgebruik scheelt weinig.

De milieudruk van margarine is bijna 2 keer hoger dan van halvarine, omdat halvarine deels uit water bestaat. Plantaardige olie is vergelijkbaar met margarine.

Er is wel een kanttekening te plaatsen. In halvarine en margarine zit vaak palmolie en/of sojaolie. Deze oliesoorten worden in verband gebracht met ontbossing van tropisch regenwoud. Er zijn initiatieven voor ‘duurzame’ palmolie en sojaolie. Ontbossing geldt niet voor de oliesoorten waar halvarine en margarine voornamelijk uit bestaan, die uit de Europese regio komen zoals zonnebloemolie, koolzaadolie of olijfolie. 

Boter heeft verder grotendeels dezelfde duurzaamheidsaspecten als andere melkproducten.

Voedingskenmerken

Gegevens per 100 g / ml (bron: NEVO)

Voedingswaarden

Energie
Energiewaarde in kJ3033 kJ
Energiewaarde in kcal737 kcal
Vet
Vet totaal81,2 g
Vetzuur
Vetzuren verzadigd53,6 g
Vetzuren trans2,0 g
Vetzuren enkelvoudig onverzadigd cis18,2 g
Vetzuren meervoudig onverzadigd2,4 g
Vetzuren n-3 meervoudig onverzadigd cis0,6 g
Vetzuren n-6 meervoudig onverzadigd cis1,4 g
Linolzuur1,1 g
ALA0,45 g
EPA0,08 g
DHA0,00 g
Vezel
Voedingsvezel0,0 g
Eiwit
Eiwit plantaardig0 g
Eiwit totaal1 g
Vitamines
Beta-caroteen453 µg
Folaat equivalenten0,0 µg
Foliumzuur toegevoegd0,0 µg
Niacine0,0 mg
Retinol activiteit equivalent874 µg
Vitamine B10,01 mg
Vitamine B120,30 µg
Vitamine B20,03 mg
Vitamine B60,000 mg
Vitamine C0 mg
Vitamine D0,3 µg
Vitamine E2,8 mg
Overigen
Alcohol0 g
Cholesterol221,0 mg
Water15 g
Koolhydraten
Koolhydraten1,1 g
Polyolen0,00 g
Mono- en disacchariden1,1 g
Polysacchariden0,0 g
Natrium/zout
Natrium0,400 g
Zout1,000 g
Mineralen
Calcium17 mg
Fosfor23 mg
IJzer0,1 mg
Jodium2 µg
Kalium27 mg
Koper0,01 mg
Magnesium2 mg
Selenium1 µg
Zink0,09 mg

Informatie over bewaren, bereiden en duurzaam eten

Duurzaamheid
Klimaatbelasting (kg CO2 eq. per 100g)*
1 = 100 gram CO2-eq
Watergebruik (m3)**
1 = 120 liter water
Landgebruik (m2 per 100g)
1 = 1 m2
* CO2-equivalenten: dit betekent dat we naast CO2 ook andere broeikasgassen meetellen, zoals methaan.** Gebruik van grond- en oppervlaktewater gebruikt voor irrigatie. Regenwater of hergebruikt water tellen we niet mee.