Gezonde voeding
draagt positief bij aan de ontwikkeling van kinderen. Toch eten kinderen vaak
te weinig groente en fruit, en krijgen ze juist veel frisdrank en snacks. Ruim
1 op de 10 kinderen tussen de 4 en 12 jaar heeft overgewicht. Het percentage obesitas is drie keer
hoger bij kinderen met praktisch opgeleide ouders. Dat terwijl het zo belangrijk is dat alle
kinderen dezelfde kans krijgen op een gezonde start.
Hoe bereik je kinderen tussen de 4 en 12 jaar?
1. Jeugdgezondheidszorg, ouders en verzorgers
De Jeugdgezondheidszorg (JGZ) ziet
alle kinderen en ouders in je gemeente. Ouders komen hier vaak terecht met vragen over kindervoeding en een gezond gewicht van hun kind. De JGZ-Richtlijn Voeding en Eetgedrag biedt zorgverleners handvatten om ouders en verzorgers te
voorzien van praktische tips voor een gezonde eetopvoeding. Je kunt als gemeente
het gebruik van deze richtlijn stimuleren.
Daarnaast kunnen
JGZ-professionals deze informatie en tips voor kinderen van 0 tot 12 jaar gebruiken om ouders en verzorgers voor te lichten over
gezonde voeding voor kinderen. Via een maandelijkse nieuwbrief voor de JGZ houden we professionals in deze sector op de hoogte over kindervoeding. In onze
webshop kunnen ze gratis
ondersteunende voorlichtingsmaterialen bestellen over kindervoeding, zoals
folders, posters en de informatiemap ‘In gesprek over eten en drinken’.
2. Gezonde voeding op school
De basisschool is de meest kansrijke setting
om invloed te hebben op het eetgedrag van kinderen tussen de 4 en 12 jaar. Via
scholen zijn álle kinderen te bereiken. Met een lekkere, voedzame lunch en
gezonde tussendoortjes op vaste tijden zorg je ervoor dat kinderen een gezond
voedingspatroon aanleren. Scholen hebben een voorbeeldfunctie waarbij ze kunnen
meegeven dat gezond eten en drinken vanzelfsprekend is.
Het Voedingscentrum geeft informatie en
inspirerende tips voor gezond eten op school. Zo raden we scholen aan om een voedingsbeleid op te stellen. Voor het organiseren van een gezond
schoolontbijt of een gezonde schoollunch bieden onze Richtlijnen voor een gezonde schoolmaaltijd houvast. Deel deze pagina’s met de basisscholen in jouw gemeente.
Voorbeeld: Basisschool Harlekijn in Venlo
verstrekt sinds schooljaar 2022-2023 een gezonde schoollunch aan alle
overblijfkinderen. Ze doen mee met het schoolconcept De Gezonde Basisschool van de Toekomst waarin een gezonde leefstijl in het onderwijs wordt geïntegreerd. Lees het verhaal van deze basisschool.
Tip: subsidies voor gezonde schoolmaaltijden
Als gemeente kun je een gezonde schoolmaaltijd
stimuleren door hiervoor subsidies aan te bieden aan scholen. Gezond eten zorgt
namelijk voor energie om te groeien, leren en bewegen.
Voorbeeld: Gemeente Utrecht investeert in 2023 een
miljoen euro in het op gezond gewicht krijgen en behouden van Utrechtse jeugd.
Lees er meer over in hun Plan van aanpak Gezond Gewicht op school.
sluiten
Tip: gratis fruit met EU-Schoolfruit
Scholen kunnen zich inschrijven voor EU-Schoolfruit. Dit programma stimuleert kinderen samen in
de klas groente en fruit te eten. Deelnemende scholen ontvangen 20 weken lang
iedere week 3 porties groente en fruit voor alle leerlingen. En dat helemaal
gratis dankzij financiering vanuit de Europese Unie.
sluiten
3. Voedseleducatie op school
Als kinderen weten hoe een gezonde maaltijd
eruitziet en waar voedsel vandaan komt, is de kans groter dat ze later gezonde volwassenen
worden. Stimuleer scholen daarom aan de slag te gaan
met voedseleducatie. Het Voedingscentrum biedt hiervoor allerlei voedseleducatie.
Voorbeeld: De gemeente Ede biedt scholen financiering om
aan de slag te gaan met voedseleducatie op basisscholen en middelbare scholen. Bekijk hoe ze dat doen.
Tip: lesprogramma Smaaklessen
Smaaklessen is een lesprogramma over eten en drinken voor
basisschoolleerlingen. Met Smaaklessen maken ze kennis met
smaakontwikkeling, de herkomst van eten en met koken. Het lesprogramma is een
erkende interventie van het Centrum Gezond Leven van het RIVM.
sluiten
Tip: hulp van een Gezonde School-adviseur
Gezonde School is een programma dat onderwijsprofessionals helpt om
een gezonde leefstijl op school vanzelfsprekend te maken. De school gaat
aan de slag met voedseleducatie, het signaleren van
gezondheidsproblemen en andere leefstijlthema's. Is een school goed bezig op
gebied van voeding, dan kun ze dat laten zien door het themacertificaat
Voeding. Als gemeente kun je in het beleid een doelstelling opnemen over het
gewenste aantal scholen met het themacertificaat. Een Gezonde School-adviseur van jouw lokale GGD kan scholen op weg helpen.
Voorbeeld: De leerlingen van OBS Hannie Schaft in Zandvoort krijgen
voedseleducatie. Een Gezonde School-adviseur helpt de school hierbij. Lees het hele verhaal.
sluiten
4. Buitenschoolse opvang (BSO)
De buitenschoolse opvang (BSO) is een
ideale plek om kinderen een gezonde start mee te geven, geborgen in een
omgeving die warmte en uitdaging biedt. Pedagogisch professionals spelen daarin
een sleutelrol.
Het Voedingscentrum biedt professionals in de kinderopvang
informatie en tips, bijvoorbeeld over het opstellen van een voedingsbeleid. Daarnaast zijn we partner van Gezonde Kinderopvang en coördineren we dit programma samen met het RIVM. Gezonde Kinderopvang
leert kinderopvang structurele aandacht te geven voor een gezonde leefstijl,
waaronder voeding, en leidt pedagogisch professionals op tot coaches Gezonde
Kinderopvang.
Als gemeente of GGD kun je op verschillende niveaus werken
aan Gezonde Kinderopvang. Bijvoorbeeld door het aanstellen van een Gezonde
Kinderopvang adviseur bij de GGD of door het faciliteren van ondersteuning bij
het werken aan Gezonde Kinderopvang door de GGD. Het is ook mogelijk om via een
lokale incompany training van Gezonde Kinderopvang binnen jouw gemeente coaches
Gezonde Kinderopvang te laten opleiden. Benieuwd naar alle mogelijkheden? Neem via
dit formulier contact met ons op.
Voorbeeld: In Tilburg heeft het
Servicebureau Kinderopvang in samenwerking met GGD Hart voor Brabant en JOGG
Tilburg een incompany training georganiseerd. Bekijk hun ervaring.
Tip: programma Jong Leren Eten
Binnen school en de buitenschoolse opvang
kunnen allerlei lessen en activiteiten rondom voeding worden ingezet. Jong Leren Eten verbindt partijen uit de hele keten die zich bezighouden met gezond
en duurzaam eten. Het programma is ontwikkeld om kinderen alles te leren over
eten. Kom in contact met de Jong Leren Eten makelaar uit je regio.
Voorbeeld: Gemeente Hoeksche Waard werkt samen met Jong Leren Eten om meer aandacht te geven aan
voedseleducatie bij basisonderwijs. Lees wat ze precies doen.
sluiten
Tip: Smaakplezier op de BSO
Smaakplezier op de BSO is een lesmap boordevol smakelijke
activiteiten. De lesmap bestaat uit 100 activiteiten, verdeeld over zes thema's.
Met de doe-kaarten kunnen kinderen zelf aan de slag. In 2023 is Smaakplezier op
de BSO door het RIVM beoordeeld als 'goed beschreven'.
sluiten