Voedingscentrum.nl maakt gebruik van cookies. Waarom? Lees onze uitleg.
Menu
Zoek

Overgewicht 4-12 jaar

Gezonde voeding draagt positief bij aan de ontwikkeling van kinderen. Toch eten kinderen vaak te weinig groente en fruit, en krijgen ze juist veel frisdrank en snacks. Ruim 1 op de 10 kinderen tussen de 4 en 12 jaar heeft overgewicht. Het percentage obesitas is drie keer hoger bij kinderen met praktisch opgeleide ouders. Dat terwijl het zo belangrijk is dat alle kinderen dezelfde kans krijgen op een gezonde start.

kinderen in de moestuin

Hoe bereik je kinderen tussen de 4 en 12 jaar?

1. Jeugdgezondheidszorg, ouders en verzorgers

De Jeugdgezondheidszorg (JGZ) ziet alle kinderen en ouders in je gemeente. Ouders komen hier vaak terecht met vragen over kindervoeding en een gezond gewicht van hun kind. De JGZ-Richtlijn Voeding en Eetgedrag biedt zorgverleners handvatten om ouders en verzorgers te voorzien van praktische tips voor een gezonde eetopvoeding. Je kunt als gemeente het gebruik van deze richtlijn stimuleren.

Daarnaast kunnen JGZ-professionals deze informatie en tips voor kinderen van 0 tot 12 jaar gebruiken om ouders en verzorgers voor te lichten over gezonde voeding voor kinderen. Via een maandelijkse nieuwbrief voor de JGZ houden we professionals in deze sector op de hoogte over kindervoeding. In onze webshop kunnen ze gratis ondersteunende voorlichtingsmaterialen bestellen over kindervoeding, zoals folders, posters en de informatiemap ‘In gesprek over eten en drinken’.

2. Gezonde voeding op school

De basisschool is de meest kansrijke setting om invloed te hebben op het eetgedrag van kinderen tussen de 4 en 12 jaar. Via scholen zijn álle kinderen te bereiken. Met een lekkere, voedzame lunch en gezonde tussendoortjes op vaste tijden zorg je ervoor dat kinderen een gezond voedingspatroon aanleren. Scholen hebben een voorbeeldfunctie waarbij ze kunnen meegeven dat gezond eten en drinken vanzelfsprekend is.

Het Voedingscentrum geeft informatie en inspirerende tips voor gezond eten op school. Zo raden we scholen aan om een voedingsbeleid op te stellen. Voor het organiseren van een gezond schoolontbijt of een gezonde schoollunch bieden onze Richtlijnen voor een gezonde schoolmaaltijd houvast. Deel deze pagina’s met de basisscholen in jouw gemeente.

Voorbeeld: Basisschool Harlekijn in Venlo verstrekt sinds schooljaar 2022-2023 een gezonde schoollunch aan alle overblijfkinderen. Ze doen mee met het schoolconcept De Gezonde Basisschool van de Toekomst waarin een gezonde leefstijl in het onderwijs wordt geïntegreerd. Lees het verhaal van deze basisschool.

Tip: subsidies voor gezonde schoolmaaltijden

Als gemeente kun je een gezonde schoolmaaltijd stimuleren door hiervoor subsidies aan te bieden aan scholen. Gezond eten zorgt namelijk voor energie om te groeien, leren en bewegen. 

Voorbeeld: Gemeente Utrecht investeert in 2023 een miljoen euro in het op gezond gewicht krijgen en behouden van Utrechtse jeugd. Lees er meer over in hun Plan van aanpak Gezond Gewicht op school.  

sluiten
Tip: gratis fruit met EU-Schoolfruit

Scholen kunnen zich inschrijven voor EU-Schoolfruit. Dit programma stimuleert kinderen samen in de klas groente en fruit te eten. Deelnemende scholen ontvangen 20 weken lang iedere week 3 porties groente en fruit voor alle leerlingen. En dat helemaal gratis dankzij financiering vanuit de Europese Unie.  

sluiten

3. Voedseleducatie op school

Als kinderen weten hoe een gezonde maaltijd eruitziet en waar voedsel vandaan komt, is de kans groter dat ze later gezonde volwassenen worden. Stimuleer scholen daarom aan de slag te gaan met voedseleducatie. Het Voedingscentrum biedt hiervoor allerlei voedseleducatie.

Voorbeeld: De gemeente Ede biedt scholen financiering om aan de slag te gaan met voedseleducatie op basisscholen en middelbare scholen. Bekijk hoe ze dat doen.

Tip: lesprogramma Smaaklessen
Smaaklessen is een lesprogramma over eten en drinken voor basisschoolleerlingen. Met Smaaklessen maken ze kennis met smaakontwikkeling, de herkomst van eten en met koken. Het lesprogramma is een erkende interventie van het Centrum Gezond Leven van het RIVM.  
sluiten
Tip: hulp van een Gezonde School-adviseur

Gezonde School is een programma dat onderwijsprofessionals helpt om een gezonde leefstijl op school vanzelfsprekend te maken. De school gaat aan de slag met voedseleducatie, het signaleren van gezondheidsproblemen en andere leefstijlthema's. Is een school goed bezig op gebied van voeding, dan kun ze dat laten zien door het themacertificaat Voeding. Als gemeente kun je in het beleid een doelstelling opnemen over het gewenste aantal scholen met het themacertificaat. Een Gezonde School-adviseur van jouw lokale GGD kan scholen op weg helpen. 

Voorbeeld: De leerlingen van OBS Hannie Schaft in Zandvoort krijgen voedseleducatie. Een Gezonde School-adviseur helpt de school hierbij.  Lees het hele verhaal. 

sluiten

4. Buitenschoolse opvang (BSO)

De buitenschoolse opvang (BSO) is een ideale plek om kinderen een gezonde start mee te geven, geborgen in een omgeving die warmte en uitdaging biedt. Pedagogisch professionals spelen daarin een sleutelrol.

Het Voedingscentrum biedt professionals in de kinderopvang informatie en tips, bijvoorbeeld over het opstellen van een voedingsbeleid. Daarnaast zijn we partner van Gezonde Kinderopvang en coördineren we dit programma samen met het RIVM. Gezonde Kinderopvang leert kinderopvang structurele aandacht te geven voor een gezonde leefstijl, waaronder voeding, en leidt pedagogisch professionals op tot coaches Gezonde Kinderopvang.

Als gemeente of GGD kun je op verschillende niveaus werken aan Gezonde Kinderopvang. Bijvoorbeeld door het aanstellen van een Gezonde Kinderopvang adviseur bij de GGD of door het faciliteren van ondersteuning bij het werken aan Gezonde Kinderopvang door de GGD. Het is ook mogelijk om via een lokale incompany training van Gezonde Kinderopvang binnen jouw gemeente coaches Gezonde Kinderopvang te laten opleiden. Benieuwd naar alle mogelijkheden? Neem via dit formulier contact met ons op.

Voorbeeld: In Tilburg heeft het Servicebureau Kinderopvang in samenwerking met GGD Hart voor Brabant en JOGG Tilburg een incompany training georganiseerd. Bekijk hun ervaring.

Tip: programma Jong Leren Eten

Binnen school en de buitenschoolse opvang kunnen allerlei lessen en activiteiten rondom voeding worden ingezet. Jong Leren Eten verbindt partijen uit de hele keten die zich bezighouden met gezond en duurzaam eten. Het programma is ontwikkeld om kinderen alles te leren over eten. Kom in  contact met de Jong Leren Eten makelaar uit je regio.  

Voorbeeld: Gemeente Hoeksche Waard werkt samen met Jong Leren Eten om meer aandacht te geven aan voedseleducatie bij basisonderwijs. Lees wat ze precies doen.

sluiten
Tip: Smaakplezier op de BSO
Smaakplezier op de BSO is een lesmap boordevol smakelijke activiteiten. De lesmap bestaat uit 100 activiteiten, verdeeld over zes thema's. Met de doe-kaarten kunnen kinderen zelf aan de slag. In 2023 is Smaakplezier op de BSO door het RIVM beoordeeld als 'goed beschreven'.
sluiten