Zilvervliesrijst en rijstwafels passen in een gezond, gevarieerd eetpatroon. En baby's kun je rijstebloem geven, bijvoorbeeld als pap. Uit voorzorg adviseren we wel om niet elke dag rijst of rijstproducten te geven aan kinderen. Dat komt omdat er relatief veel arseen in rijstproducten kan zitten. Het kan mogelijk schadelijk zijn voor de gezondheid als je er langdurig te veel van binnenkrijgt.
Het advies geldt vooral voor baby’s en peuters, maar oudere kinderen en volwassenen kunnen ook te veel binnenkrijgen, als ze vaak en veel rijst en rijstproducten eten. Denk bijvoorbeeld aan rijstwafels, rijstcrackers, rijstdrank en rijstepap.
Hoe streng zijn de normen?
Er zijn strenge normen op hoeveel arseen er in voedingsmiddelen mag zitten. De normen voor kindervoeding, zoals rijstebloem en rijstwafels, zijn nog strenger. Het is ook niet direct schadelijk voor de gezondheid als de hoeveelheid in een product iets boven de norm uitkomt, aangezien de normen voor deze hoeveelheden zo streng zijn.
Hoe zorg ik dat mijn kind niet te veel binnenkrijgt?
Het advies is voor iedereen om gevarieerd te eten, dat geldt ook voor kinderen. Uit voorzorg adviseren we om kinderen niet elke dag rijst of rijstproducten te geven. Dit om te voorkomen dat je te veel arseen binnenkrijgt.
Verder kun je er voor kiezen de rijst te wassen voor gebruik en het te koken in ruim voldoende water. Hiermee kun je het arseen ook nog deels wegspoelen.
Wil je jouw baby rijstebloem geven, bijvoorbeeld in de fles, doe dit dan liever niet elke dag. En wissel het bijvoorbeeld
af met pap op basis van granen.
Wat is arseen?
Arseen, of arsenicum, behoort tot de zware metalen en is veelvoorkomend in lage concentraties in gesteente, de grond en grondwater. Arseen komt voornamelijk in voedsel terecht door milieuvervuiling. Dit is niet te voorkomen. Planten zoals rijst nemen arseen op uit de bodem en het water. Als je langdurig te veel arseen binnenkrijgt, verhoogt dat het risico op kanker.
Is er regelgeving rondom arseen?
De hoeveelheid arseen in voedingsmiddelen moet zo laag mogelijk zijn. In de Europese Unie zijn voor arseen daarom maximum toegelaten hoeveelheden vastgesteld die in voedingsmiddelen mogen voorkomen. Deze normen zijn heel streng. Kinderen kunnen door hun lagere lichaamsgewicht een relatief hogere hoeveelheid arseen binnenkrijgen. Voor rijstproducten die voor kleine kinderen bestemd zijn, is de maximale toegelaten hoeveelheid arseen daarom nog lager. Producenten van voedingsmiddelen moeten controleren of de hoeveelheden in hun producten niet boven de norm uitkomen. Als blijkt dat de norm overschreden wordt, dan moet de producent zijn producten uit de handel halen.
De
Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) ziet toe op naleving van de normen door producenten van voedingsmiddelen. Als blijkt dat normen overtreden worden, treedt de NVWA op.
Hoeveel rijst en rijstproducten is te veel en wat kan nog wel?
Het is moeilijk om te zeggen of je wel of niet elke dag 1, 2 of meer rijstproducten, zoals rijstwafels, kan eten of geven. Het hangt ervan af hoe je eetpatroon er verder uitziet. Varieer in tussendoortjes. Denk aan groente, fruit, cracker, schaaltje yoghurt of een boterham. En wissel in een week rijst af met aardappelen, pasta of andere graanproducten. Als je jouw baby pap op basis van rijstebloem wilt
geven, doe dit dan liever niet elke dag. En wissel af met pap op basis van
granen bijvoorbeeld.
Tips voor gezonde tussendoortjes
Waarop is het advies gebaseerd?
In 2014 heeft de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) gekeken naar
hoeveel arseen consumenten binnenkrijgen. Hierbij is ook specifiek naar jonge kinderen en baby's gekeken, omdat zij vanwege hun lage lichaamsgewicht relatief veel binnen kunnen krijgen. Uit de risicobeoordeling van EFSA bleek dat het eten van veel producten waar relatief veel arseen inzit een risico vormt voor (zeer) jonge kinderen.
Zit arseen ook in andere producten?
Arseen komt voornamelijk voor in rijst en rijstproducten. Verder komt het ook maar in lagere hoeveelheden voor in bewerkte graanproducten zoals brood, in melk en melkproducten en in water.
Hoe is het met culturen waar veel rijst wordt gegeten?
De EFSA heeft op basis van haar onderzoek gekeken naar arseen in rijst of rijstproducten die in Europa worden gegeten. In bijvoorbeeld Aziatische landen kan dit risico zeker ook bestaan, maar hier heeft de EFSA niet naar gekeken. Consumenten die veel rijst eten in Nederland adviseren we om gevarieerd te eten.