Kiemgroenten en cressen

Wat zijn kiemgroenten en cressen?

Kiemgroenten en cressen zijn jonge, ontkiemde plantjes en vallen allebei onder groente. Groente staat in de Schijf van Vijf. Kiemgroenten en cressen groeien op een verschillende manier.

Bij kiemgroenten groeien de plantjes uit zaden. Kiemgroenten groeien op een bijzondere manier. In plaats van ze te laten groeien in de aarde worden ze gekweekt door ze met water in een reservoir te doen. De plantjes ontkiemen dan vanzelf na verloop van tijd.

Kiemgroenten worden verzameld (‘geoogst’) voordat er bladeren aan de plantjes komen. Het eindproduct dat in de winkel ligt kan nog steeds het zaad bevatten, maar je ziet ook wel kiemgroenten zonder zaad (bijvoorbeeld taugé).

In tegenstelling tot kiemgroenten, groeien cressen op een vaste bodem. Vaak worden ze als hele plant verkocht. Cressen staan in de voedingsbodem en kunnen door de consument zelf afgeknipt worden. 

Welke soorten kiemgroenten zijn er?

• Taugé, de kiem van de mungboon. 
• Alfalfa, de kiem van luzerne. 
• Kiemen van kikkererwten, linzen, bonen, rode bieten, radijs, prei en broccoli.

Welke soorten cressen zijn er?

Er zijn verschillende soorten cressen, een paar voorbeelden zijn:

• Tuinkers
• Waterkers
• Broccoli cress
• Rucola cress

Herkomst

De meeste kiemgroenten en cressen die in Nederland in de winkels liggen, worden hier ook geteeld.

Productie

De productie van kiemgroenten vindt plaats in roterende vaten, containers en kweekcellen. Kiemgroenten hebben vocht en warmte nodig om te groeien. Veel kiemgroenten groeien in het donker waardoor ze wit blijven, zoals taugé.

Kiemgroenten zijn het hele jaar door verkrijgbaar, omdat de zaden op elk moment tot ontkieming kunnen worden gebracht. Na het oogsten worden ze gewassen, gekoeld en verpakt.

Cressen worden geproduceerd in kassen met licht. Het zijn kleine, nog onvolgroeide plantjes die kunnen uitgroeien tot een volwaardige plant. De meeste cressen worden koel bewaard om te voorkomen dat ze te veel uitgroeien. Koude opslag zorgt ervoor dat de groei afgeremd wordt.

Zijn kiemgroenten en cressen gezond?

Kiemgroenten en cressen passen binnen een gezond voedingspatroon. Kiemgroenten rekenen we tot groente. Net als andere groentesoorten bevatten kiemgroenten vezels en voedingsstoffen en maar weinig calorieën. Er is niet één groente die in alle voedingsstoffen kan voorzien. Verschillende soorten groente eten is de beste manier om voldoende voedingsstoffen binnen te krijgen.

Hoe bereid je kiemgroenten en cressen?

Was kiemgroenten vlak voor je ze gaat gebruiken onder stromend water. Sommige kiemgroenten worden wel eens rauw gegeten, maar de meest veilige keuze is om kiemgroenten van tevoren te verhitten. Dit kan door ze 5 seconden onder te dompelen in kokend water of ze goed mee te bakken met de maaltijd.

Cressen kun je rauw eten. Laat cressen zo lang mogelijk in het bakje, dan blijven ze het langst knapperig vers. Snijd de plantjes net boven de aarde af en was ze onder stromend water vlak voor gebruik.

Kun je kiemgroenten en cressen veilig eten?

Op kiemgroenten kunnen schadelijke bacteriën voorkomen, zoals salmonella en E. coli. Het kiemen vindt plaats onder vochtige en warme omstandigheden, daarin kunnen deze bacteriën goed groeien. Bedrijven moeten aan strenge wetgeving voldoen om ervoor te zorgen dat er geen risico voor besmetting is. Toch is het risico niet helemaal uit te sluiten. Daarom is het de meest veilige keuze om kiemgroenten niet rauw te eten maar te verhitten voor gebruik. Hitte doodt de bacteriën.

Kiemgroenten waarbij de bonen er nog aan zitten, zoals peulvruchtenkiemen, moeten ook voor gebruik verhit worden. Volg hierbij de gebruiksaanwijzing op de verpakking.

Kwetsbare groepen

Zwangeren, jonge kinderen, ouderen en mensen met een verminderde weerstand wordt afgeraden om kiemgroenten rauw te eten. Als ze verhit zijn, kunnen ze veilig gegeten worden. Meer uitleg voor kwetsbare groepen.

Cressen wassen voor gebruik

Cressen worden geproduceerd onder gecontroleerde omstandigheden in matig verwarmde, lichte kassen. Dit zijn omstandigheden waar ook bacteriën groeien. Zoals bij alle groenten is het belangrijk om cressen vlak voor gebruik grondig te wassen onder stromend water.

Hoe bewaar je kiemgroenten en cressen?

Kiemgroenten zijn erg kwetsbaar en maar kort houdbaar. Bij het bewaren moeten de aanwijzingen op de verpakking worden gevolgd. Let op de houdbaarheidsdatum. Het is belangrijk om ze op te eten uiterlijk op de ‘te gebruiken tot’ datum (TGT). Bewaar ze in de koelkast bij 4 graden Celcius. Houd de tijd tussen het uit de koelkast halen en het opeten zo kort mogelijk.

Veel cressen zijn ongeveer een week houdbaar. Volg de bewaarinstructie op de verpakking.

Hoe eet je kiemgroenten en cressen?

Cressen en kiemgroenten kunnen op veel verschillende manieren gebruikt worden, bijvoorbeeld op de boterham met kaas of tomaat, als salade, in roerbakschotels of als garnering.

Met kiemgroenten kun je ook ook sproutbread of kiemenbrood bakken. Taugé wordt veel gebruikt in Aziatische gerechten, zoals nasi goreng, gadogado en soto-soep

Wat is het voedingsadvies voor kiemgroenten en cressen?

Voor volwassenen geldt het advies om 250 gram groente per dag te eten, kiemgroenten en cressen kunnen daar een onderdeel van zijn. Niet één groente bevat alle voedingsstoffen uit groente die je nodig hebt. Varieer daarom volop met groente. Lees meer over groente en vul de Schijf van Vijf voor jou in voor een voedingsadvies op maat.

Zijn kiemgroenten en cressen duurzaam?

Kiemgroenten hebben vocht en warmte nodig om te groeien. Die warmte komt in overmaat vrij bij de groei van het product. De extra warmte wordt teruggewonnen en weer binnen het bedrijf gebruikt om het water een beetje te verwarmen. De klimaatbelasting is hierdoor laag.

De productie van cressen vindt plaats in kassen bij kamertemperatuur en onder lichte omstandigheden. Het duurt tussen de 8 dagen en 4 weken voor de cressen klaar zijn voor consumptie. Opslag en transport gebeurt onder koele omstandigheden om de groei te vertragen. Ze worden het hele jaar door geteeld.