Ziek worden van eten is niet fijn. Het is daarom belangrijk om zorgvuldig om te gaan met je voeding. Wat zijn nou de grootste ziekmakers? Daarover doen de meest wilde verhalen de ronde. Zijn het de E-nummers, bestrijdingsmiddelen of toch gewoon bacteriën en virussen?
Hieronder worden de meest besproken mogelijke ziekmakers uitgelegd, op volgorde van risico.
![]()
1. Bacteriën en virussen
Dagelijks lopen 2.000 Nederlanders een voedselinfectie of voedselvergiftiging op door bacteriën en virussen in het eten. Misselijkheid, braken en diarree zijn bekende symptomen. Veel mensen noemen het daarom buikgriep. Bij de meeste mensen gaat het vanzelf over, maar vooral voor kwetsbare groepen zoals jonge kinderen, ouderen, zwangeren en chronisch zieken kunnen de gevolgen ernstiger zijn. Ze kunnen er zelfs aan overlijden. Je kunt voorkomen dat je ziek wordt door hygiënisch en veilig om te gaan met eten.
2. Verbrand of te donker gebakken eten
Bij het verkeerd bereiden van je eten kunnen stoffen ontstaan die je ziek kunnen maken. Denk aan zwart gebakken vlees op de barbecue of te donker gebakken tosti’s. De stoffen die hierbij vrijkomen, zoals PAK’s en acrylamide, kunnen kankerverwekkend zijn. Hoeveel mensen hier precies ziek van worden weten we niet omdat de effecten pas na lange termijn zichtbaar zijn. We weten wel dat je dit soort stoffen beter kunt vermijden.
3. Milieuverontreinigingen
In het water en in de bodem kunnen verontreinigingen zitten die in ons eten terecht kunnen komen. Als consument kun je deze verontreinigingen er niet uithalen. Daarom moeten producenten aan strenge regels en normen voldoen om ervoor te zorgen dat de producten die ze verkopen veilig zijn. De kans dat je ziek wordt van milieuverontreiniging is klein. Er zijn allerlei wettelijke maatregelen om ervoor te zorgen dat er minder milieuverontreinigingen in ons milieu en dus in ons eten terechtkomen. Neem bijvoorbeeld lood. Door de komst van loodvrije benzine komt er gelukkig ook steeds minder lood in het milieu en dus in ons eten.
4. Bestrijdingsmiddelen
Bestrijdingsmiddelen op groente en fruit mogen niet zómaar gebruikt worden. Er zijn strenge voorschriften voor het gebruik en ze zijn uitvoerig getest op veiligheid. Ieder jaar worden er duizenden producten getest en uit deze analyses komt dat ons groente en fruit ruimschoots aan de eisen voldoet. De hele kleine hoeveelheden bestrijdingsmiddelen die eventueel nog op onze groente en fruit zitten vormen geen gevaar voor onze gezondheid. Het is heel belangrijk om voldoende groente en fruit te eten omdat dit juist veel gezondheidsvoordelen geeft.
5. E-nummers
E-nummers zijn stoffen die worden toegevoegd om eigenschappen van producten te verbeteren. Denk aan kleurstoffen, smaakversterkers en conserveringsmiddelen. Een stof krijgt niet zomaar een E-nummer, hier gaat een heel traject aan vooraf. De stof mag niet schadelijk zijn voor de gezondheid. De E-nummers in ons eten zijn gecontroleerd door de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) en zijn veilig.
Er zijn verhalen in omloop van mensen die waarschuwen voor E-nummers, omdat deze schadelijk voor de gezondheid zouden zijn. Deze verhalen zijn vaak gebaseerd op verkeerde conclusies en onzorgvuldige onderzoeken. Het is wel zo dat E-nummers vaak in producten zitten die veel te zout of veel te zoet zijn. Dus deze producten kun je om die reden sowieso beter niet eten.
Hoe schatten mensen het risico in?
Bekijk het filmpje hieronder om te zien hoe mensen op straat de risico’s om ziek te worden van eten inschatten. Je krijgt ook uitleg erbij van onze expert.