Je kindje bepaalt zelf hoe vaak en hoeveel die wil drinken. Het maakt niet uit of je borstvoeding geeft of flesvoeding of een combinatie van beide: de principes zijn hetzelfde. Als je kindje goed groeit, ongeveer 6 natte luiers per dag heeft en levendig is, weet je dat hij genoeg voeding binnenkrijgt.
Voeden op verzoek: voed wanneer je baby dat wil
Er zijn geen regels of een voedingsschema te geven voor hoe vaak baby’s een voeding nodig hebben. Voed gewoon zo vaak als je kind aangeeft te willen drinken. De eerste dagen zal de baby ongeveer 10 tot 12 keer om drinken ‘vragen’. Een babymaag is klein en kan dus nog niet zo veel melk per keer aan. Daarom vraagt je baby vooral in het begin heel vaak om melk. Bovendien is melk eten en drinken tegelijk. Je baby kan ook gewoon alweer dorst hebben.
![]()
Voed zoveel als je kind wil
Ook zijn er geen regels voor hoeveel je kind nodig heeft. Je baby geeft namelijk zelf aan wanneer hij genoeg heeft gehad. Je kindje is geboren met een natuurlijk gevoel voor honger en verzadiging. Hij voelt daarmee zelf heel goed aan wanneer hij vol zit. Als je baby genoeg heeft gehad, stopt hij vanzelf met drinken.
Geef je (ook) een flesje? Het flesje hoeft niet leeg. Houd de signalen van je baby in de gaten, zoals het wegdraaien van het hoofdje, melk uit de mondhoeken laten lopen, onrustige bewegingen maken met de handjes en niet meer gretig toehappen als je de fles opnieuw aanbiedt. Genoeg is genoeg! Als je kind na een half uur nog zijn fles niet leeg heeft kun je beter stoppen. Het is een teken dat hij niet zo veel trek heeft.
De mythe van regelmaat
Je baby zal niet keurig om de 2 of 3 uur om drinken vragen. Sowieso moet je realiseren: elk kind heeft zijn eigen ritme. De een zal vaker of meer willen drinken willen dan een ander.
Er zijn ook globale overeenkomsten tussen baby’s. Zeker de eerste dagen willen baby’s gedurende 1 of 2 periodes van de dag vaker en langer drinken, en tussendoor langer slapen. Later doen baby’s dat vaak in de late middag en vroege avonduren, zodat ze ’s nachts een langere slaapperiode kunnen overbruggen. Dit zogenoemde 'clusteren' is heel normaal, probeer er dan ook niet tegenin te gaan door je baby een vast voedingsschema op te leggen.
Hoe weet je of je baby genoeg drinkt?
Als je voedt wanneer je baby dat wil en hem laat beslissen hoeveel hij wil drinken, dan komt het bijna nooit voor dat een kind niet genoeg krijgt. Je kunt aan je baby zien of hij inderdaad voldoende drinkt.
De eerste weken weet je dat je kind genoeg drinken krijgt als hij ongeveer 6 natte luiers en 2 tot 5 poepluiers heeft per 24 uur. Daarna geldt: als je baby goed groeit, ongeveer 6 natte luiers per dag heeft en levendig is, krijgt hij genoeg. Baby's die moedermelk krijgen, poepen meestal minder dan baby's die flesvoeding krijgen, soms maar 1 keer per 2 weken. De poepluier zegt na 6 weken minder. Na die tijd gaat de baby meestal minder poepen, soms nog maar 1 keer per 2 weken. Dit is normaal. De darmen zijn in staat om alle moedermelk te verteren, er blijven weinig of geen afvalstoffen over.
Als je twijfelt of je baby voldoende drinkt, blijf hem dan voeden op verzoek en neem contact op met het consultatiebureau. Als je borstvoeding geeft en je hebt vragen dan kun je ook contact opnemen met een lactatiekundige. Vind een lactatiekundige bij jou in de buurt op website van NVL Borstvoeding.
![]()
De groeicurve van je baby: afvallen en aankomen
Je baby valt na de geboorte eerst wat af. Na zo’n 2 weken is de baby meestal weer terug op zijn geboortegewicht. In de eerste 6 maanden groeit een baby ongeveer 150 gram per week. Op het consultatiebureau wordt bijgehouden of je kind volgens zijn groeicurve groeit.
Vaker aanleggen tijdens regeldagen
Een baby heeft rond de 10 dagen, 6 weken en 3 maanden vaak ‘regeldagen’. Dit zijn dagen waarop hij onrustig is en vaker wil drinken. Omdat je baby zich snel ontwikkelt, heeft hij behoefte aan steeds meer voeding en geruststelling. Tijdens regeldagen zorgt hij ervoor dat hij die voeding en aandacht ook krijgt.
Neem de tijd om weer op elkaar afgestemd te raken. Voed je kind vaak. Houd verder je baby dicht bij je. Ga bijvoorbeeld samen in bad of leg je blote baby op je blote huid. Zo kalmeert je baby. Na 2 dagen heeft je baby een nieuw ritme gevonden en zal de rust terugkeren.
Twijfel je over je melkproductie?
Je kunt niet controleren hoeveel moedermelk je kind binnenkrijgt als je de borst geeft. Hoe meer melk je baby drinkt, hoe meer melk jij produceert. Je baby regelt op die manier dus zelf dat hij voldoende melk krijgt. Ben je bang dat je te weinig moedermelk aanmaakt? Geef dan niet een extra voeding maar schakel een lactatiekundige in. Vind een lactatiekundige bij jou in de buurt op de website van NVL Borstvoeding.
Hoeveel voeding geef je in een fles?
De richtlijn is als volgt. Geef je kind op een dag ongeveer 150 milliliter voeding per kilo van zijn gewicht. Als je kind 5 kilo weegt, heeft het op een dag dus ongeveer 750 milliliter voeding nodig. Dat zijn dus bijvoorbeeld 10 flesjes van 75 ml, of 9 flesjes van 80-85 ml. Dit is echt een richtlijn en geen wet. Je kindje geeft aan hoe vaak en hoeveel hij wil drinken. Dat kan meer of minder zijn.
Is borstvoedingsthee veilig om te drinken tijdens mijn zwangerschap of als ik borstvoeding geef?
Het gebruik van borstvoedingsthee
met venkel en anijs wordt door het Voedingscentrum afgeraden als je zwanger bent of borstvoeding geeft. Borstvoedingsthee met venkel en anijs bevat namelijk aromastoffen
(allylalkoxybenzenen) zoals estragol, trans-anethol en d-carvon die schadelijk zijn voor de lever. Van estragol is uit studies met muizen
bekend dat het levertumoren kan veroorzaken.
Gezondheidsrisico's voor baby's niet uitgesloten
Onderzoek van BuRO, het onafhankelijke onderzoeksbureau van de NVWA, geeft aan dat gezondheidsrisico’s voor baby’s niet kunnen
worden uitgesloten. Baby’s
hebben vergeleken met volwassenen een laag gewicht. Hierdoor kunnen ze vrij
snel meer van deze aromastoffen (met name estragol) binnenkrijgen dan goed voor
ze is.
Uit
voorzorg is daarom het advies om geen borstvoedingsthee met venkel en anijs te
drinken als je zwanger bent of borstvoeding geeft. Geef ook geen
venkel- en anijsthee aan baby’s. Voor volwassenen met matig gebruik (1-2 koppen per dag) zijn
er geen gezondheidsrisico’s te verwachten door het drinken van venkel- of
anijsthee.
Samenstelling borstvoedingsthee niet wettelijk vastgelegd
De term ‘borstvoedingsthee’ is niet in de wet vastgelegd, dus er is
niet wettelijk bepaald wat erin zit. De
samenstelling kan dus heel divers zijn. Kijk op de verpakking bij de ingrediëntenlijst wat erin zit. In borstvoedingsthee zit ook vaak karwij. Dat bevat veel minder van de schadelijke aromastof estragol en voornamelijk de aromastof
d-carvon. Hiervan is het risico voor de baby via het drinken van thee verwaarloosbaar.
Helpt borstvoedingsthee de productie van
borstvoeding?
Borstvoedingsthee wordt vaak aangeprezen met de claim dat het
de melkproductie bevordert en de borstvoeding verbetert. Deze claims zijn niet wetenschappelijk
bewezen.
Ook voor baby’s wordt venkel- of anijsthee soms aangeraden omdat het zou helpen
tegen darmkrampjes. Ook dit is niet bewezen en raadt het Voedingscentrum af.Venkel
en anijs als groente of kruid
Het eten van venkel als groente is geen enkel probleem. Hierin zitten deze
aromastoffen in veel lagere concentraties. Ook het gebruik van een beetje anijs
als kruid in een gerecht of bijvoorbeeld in beschuit met muisjes is geen probleem. Daar zitten veel minder
van deze aromastoffen in dan in thee.
Het gebruik van anijs in melk of andere anijsdranken is niet in dit onderzoek meegenomen. Het
is niet helemaal bekend hoeveel aromastoffen er in deze dranken zitten. Als je hierover onzeker bent, kun je anijsdranken uit voorzorg niet nemen.
Wel borstvoedingsthee
gedronken?
Als je borstvoedingsthee hebt gedronken hoef je niet direct zorgen te hebben over je baby. Dit advies is uit voorzorg omdat de effecten niet helemaal bekend
zijn. Het is beter om in het vervolg geen borstvoedingsthee te drinken.
Hulp
bij borstvoeding geven
Als je vragen hebt over je melkproductie, dan kun je contact opnemen met
een lactatiekundige voor ondersteuning. Je kunt een
lactatiekundige vinden via de Nederlandse Vereniging van Lactatiekundigen. Of kijk op onze pagina Hulp bij borstvoeding geven voor meer tips en advies.
Krijgt mijn baby darmkrampjes van wat ik eet tijdens de borstvoeding?
Darmkrampjes bij baby's komen niet door wat jij eet, maar door de ontwikkeling van de darmen. Moet je baby veel huilen en denkt je dat die last heeft van de buik? Lees wat je kunt doen tegen darmkrampjes.
![]()
Na 3 maanden zijn de darmkrampjes over het algemeen over. Mocht je toch het idee hebben dat je kind reageert op wat je eet, dan is het een kwestie van uitproberen en afstrepen.
Let op: als je borstvoeding geeft, dan kun je beter geen (borstvoedings)thee
met venkel, anijs, of kaneel drinken. Geef dit ook niet aan je baby tegen
darmkrampjes. Het helpt niet. Bovendien kunnen kleine baby’s vrij snel meer van
bepaalde plantengifstoffen uit deze soorten thee binnenkrijgen dan goed voor ze
is.
Ik heb last van stuwing. Wat kan ik doen?
In de dagen na de geboorte van je kind kun je last krijgen van zware, gespannen borsten, oftewel stuwing. Dat komt door een betere doorbloeding en snelle aanmaak van moedermelk. Wat helpt om de borstvoeding beter te laten lopen?
Stuwing kan veroorzaakt worden doordat er te strikt op een schema, te weinig of te kort gevoed wordt. Door te veel spanning op je borsten kan je baby minder goed drinken. Eerst een klein beetje kolven met de hand helpt. Daardoor kan je baby makkelijker happen. Voorzichtig masseren kan ook helpen.
Wat kun je doen om stuwing te voorkomen?
- Voed je baby vaak (de eerste weken zal dit minimaal 8 tot 12 keer per 24 uur zijn)
- Leg je baby op de?juiste manier aan.
- Let erop dat je baby de eerste borst goed leegdrinkt.
- Tussen de voedingen door kunnen koude kompressen verlichting geven.
Loopt de borstvoeding niet goed? Vraag hulp.
Heb je veel last bij het voeden, vraag dan hulp. Voor de eerste periode kun je met vragen over borstvoeding terecht bij je kraamverzorgende of verloskundige, daarna bij het consultatiebureau. Ook een lactatiekundige kan je helpen. Vind een lactatiekundige bij jou in de buurt op website van? NVL Borstvoeding.
Wil je contact met een andere moeder die zelf ervaring heeft? Neem dan contact op met? Borstvoedingorganisatie LLL.
Ik heb een hoge melkproductie. Wat kan ik doen?
Sommige vrouwen hebben de eerste weken na de geboorte van hun baby te veel moedermelk. Dan gutst het eruit, waardoor de baby soms te veel voeding binnenkrijgt en gaat boeren, spugen of zich verslikt. Wat te doen?
Onze tips:
- Kolf zo nodig eerst een beetje af (met de hand) om de ergste spanning weg te nemen. Lees hoe je kolft. Zodra de borst iets zachter is, leg je je kind aan.
- Voed je zittend? Houd je kind dan rechtop. Voed je liggend, leg dan zijn buik dan op jouw buik.
- Houd je borsten droog. Vervang de zoogkompressen regelmatig, zodat de huid van de tepels droog blijft.
![]()
Loopt de borstvoeding niet goed? Vraag hulp.
Heb je veel last, vraag dan hulp. Voor de eerste periode kun je met vragen over borstvoeding terecht bij je kraamverzorgende of verloskundige, daarna bij het consultatiebureau. Ook een lactatiekundige kan je helpen. Vind een lactatiekundige bij jou in de buurt op website van? NVL Borstvoeding.
Wil je contact met een andere moeder die zelf ervaring heeft? Neem dan contact op met? Borstvoedingorganisatie LLL.
Wat kan ik doen om een verstopt melkkanaaltje of borstontsteking te voorkomen?
Als je borstvoeding geeft kun je last krijgen van een verstopt melkkanaaltje. Bij een verstopping raken het melkkanaaltje en de melkklieren achter de verstopping overvol met melk. Je kunt dit niet altijd voorkomen, maar het helpt om:
- Je baby beide borsten aan
te bieden tijdens een voeding
- Je baby de borsten goed
leeg te laten drinken of je borsten leeg te kolven.
- Je baby vaak aan te
leggen.
Kompressen gebruiken
Koude of warme kompressen
kunnen verlichting geven. Zorg ervoor dat je borsten weer een normale
temperatuur hebben als je gaat voeden, zodat de melk makkelijk kan stromen.
Vlak voor de voeding kun je het beste warme kompressen gebruiken en koude vlak
na de voeding.
Borstontsteking
Na een paar dagen worden
je borsten als het goed is weer soepel en zacht. Als dat niet gebeurt, loop er
dan niet te lang mee door. Een verstopt melkkanaaltje kan zorgen voor een
ontsteking in je borst.
Symptomen borstontsteking
Een borstontsteking kun
je herkennen aan:
- pijnlijke, opgezwollen, rode of warme
borst(en)
- Verhoging
- Een grieperig gevoel
Als je denkt dat je een borstontsteking hebt, ga dan naar je huisarts.
Loopt de borstvoeding niet goed? Vraag hulp.
Heb je veel last bij het voeden, vraag dan hulp. Voor de eerste periode kun je met vragen over borstvoeding terecht bij je kraamverzorgende of verloskundige, daarna bij het consultatiebureau. Ook een lactatiekundige kan je helpen. Vind een lactatiekundige bij jou in de buurt op website van? NVL Borstvoeding.
Wil je contact met een andere moeder die zelf ervaring heeft? Neem dan contact op met? Borstvoedingorganisatie LLL.
Wat kan ik doen aan tepelkloven?
Als je borstvoeding geeft, kun je last krijgen van tepelkloven. Dat kan erg pijnlijk zijn. Hoe voorkom je dit? Tepelkloven kun je voorkomen door je baby goed aan te leggen. Zoek naar een manier om zo aan te leggen dat de tepel inclusief een groot deel van de tepelhof in de mond van je baby komen.
Pijn bij borstvoeding
Het is bij pijn beter om je kind opnieuw aan te leggen dan door te voeden. Als het beter gaat neemt de pijn snel weer af. Als dat niet lukt kun je een aantal voedingen afkolven om je tepels rust te geven.
Vraag hulp
Voor de eerste periode kun je met vragen over borstvoeding terecht bij je kraamverzorgende of verloskundige, daarna bij het consultatiebureau. Ook een lactatiekundige kan je helpen. Vind een lactatiekundige bij jou in de buurt op website van NVL Borstvoeding.
Wil je contact met een andere moeder die zelf ervaring heeft? Neem dan contact op met Borstvoedingorganisatie LLL.